Ikki tomonlama investitsiya shartnomasi qoidalariga muvofiq xorijiy investitsiyalarni himoya qilishning huquqiy vositalari O‘zbekiston respublikasi tajribasi

Maqola muallifi O‘zbekiston Respublikasi nomidan imzolangan investitsiyalarni o‘zaro himoya qilish va rag‘batlantirish bo‘yicha ikki tomonlama investitsiya shartnomalarining joriy holatini tahlil qiladi (bunda avval qabul qilingan qoidalar, yangiliklar, tahliliy va ilmiy ishlar ham hisobga olinadi). Xususan, muallif qonun chiqaruvchining e’tiborini investitsiya faoliyatiga, investitsiyalarning to‘g‘ri himoya qilinishini ta’minlashga, zamonaviy voqelikdagi investitsiyalarning ahamiyatiga, iqtisodiy o‘sishga va xorijiy investorlar uchun qo‘shimcha imkoniyatlar yaratishga qaratilgan investitsiya faoliyatini tartibga solishda davlat organlarining roliga qaratdi. Shu bilan birga, muallifning ta’kidlashicha, ko‘plab mamlakatlarda namunaviy investitsiya shartnomalarini amalga oshirish tartibi allaqachon rivojlangan bir paytda, shunga o‘xshash amaliyot O‘zbekistonda bu qadar muhim ahamiyat kasb etmaganki, bu ham huquqiy va ilmiy bazaning yo‘qligi bilan belgilanadi, bu esa o‘z navbatida qonunchilikda huquqiy tartibga solishning ahamiyati to‘g‘risida bo‘shliqlar, noaniqliklar va tushunmovchiliklarga olib keladi. Shuningdek, maqolada xalqaro investitsiya huquqi tamoyillarini qo‘llashning asosiy muhim bo‘lgan jihatlari, arbitraj sudlariga xorijiy investor jalb qilinishining oldini olish uchun xorijiy investitsiyalarni himoya qilishning turli mexanizmlari aks ettirilgan. Maqolada xalqaro investitsiya shartnomalarining roli, ayniqsa, ikki tomonlama, bu xorijiy investorlar uchun rejim barqarorligini kafolatlash, ularni tegishli imtiyozlar bilan ta’minlash, ham xorijiy sarmoyadorlar, ham investitsiyalar kiritilgan mamlakatlarning umumiy manfaatlarini ta’minlashdan iborat. Xorijiy investorlar va davlatni himoya qilishning zamonaviy mexanizmlarini ishlab chiqish va joriy etish yo‘nalishini yanada rivojlantirish maqsadida tadqiqotchi xorijiy tajriba, ilmiy ishlar va pretsedentlarni o‘rganib chiqdi, O‘zbekiston Respublikasi tarafi bo‘lgan ikki tomonlama investitsiya shartnomalarini tuzish yoki o‘zgartirish bo‘yicha tegishli taklif va tavsiyalarni bergan.